Queen . . .

Yaşananları yazmaya çalışırken, bu başlangıçı yapabilmek düşündüren beni. Kusursuz bir müzikal üretimin üzerine yazı yazabilmek açıkçası çok zor. Müzik değil yalnızca.Acıların,sevinçlerin, yaşamadan sadece üzerine yazabilmek.Ardından geçen senelere,eskimeyip bilakis her açıldığında bir müzik kutusunun verdiği hüzünle büyümesinin anısına..Queen’ den söz ediyoruz elbette.Ne çok insan tanıdık belki de Queen’i We Will Rock You&We Are The Championsdan ibaret sananlara kızan.Hiç düşünmedik,hiç üzülmedik Queen yazarken, Freddie Mercury derken imalı ifadeler kullanan, yazılarını sulandıranların ardından.Bu yüzdendir ki bu yazı dizisi Queen’i salt We Will Rock You & We Are The Champions olarak bilenlere ukalalık duygusuyla kaleme alınmamıştır.Altı çizilen bir hüzündür, bir burukluktur ne yazık ki hala.
Freddie Mercury
Dahiyane,zekice,sıra dışı .Queen’in müziğini tanımlarken bu ifadelere yer vermek ne kadar sıradan geliyor şimdilerde.Freddie Mercury’nin İngiltere öncesi yaşamından kendisine kalan izler,yaşadığı kültür şoku ve tam anlamıyla bir yabancı olması aslında her şeyi başlatandı.Bu anlamda bir insanın yaşadığı zorluklar, çektiği sıkıntı ve uğradığı aşağılanmanın müzikal anlamda etkilerini salt kelimelerle ifade edebilmek Freddie’nin, ‘bir yabancının’ yaşadıklarını küçük görmek anlamına mı geliyor acaba? Grup 1973 yılında ilk albümünü yayınladığından itibaren hiçbir grup bu kadar iyi niyetten uzak eleştiriye muhatap olmamıştı.Ta ki Mercury ölene dek. Düşünün ki işi sadece müzikal yorum yapmak olan insanlar müzik olmayan her şey hakkında yazabiliyordu.Bu bağlamda tarihin her yerinde olduğu gibi müzikal sayfalarında da ikircilik kendini gösterebiliyordu.Bu yüzdendir ki efsane, unutulmaz grup gibi tanımlamalar Queen kadar hiçbir gruba yakışmıyor.
5 Eylül 1946’ da Doğu Afrika kıyılarının yakınındaki Zanzibar adasında ifadeleri ile başlayan doğum tarihi ve dini ile bilgileri belki de böyle bir giriş anlamlı kılabilirdi bu kadar Frederick Bulsara için.Günümüzde bir cafeye adını verebiliyorsa bu ada,bir kaleci hayatta iki kazanan var biri o diye tanımlıyorsa kendisini, Queen şarkılarını yeniden yorumlamaya çalışan herkes bu işi eline gözüne bulaştırıyorsa hala, John Lennon’ın ardından ağlarcasına sadece o I Can Taste It,I Can Taste It, Life Is Real diyebiliyorsa ve ölümün soğuk nefesini hissederken Show Must Go On diyebiliyorsa, ‘ Ben star olmayacağım, efsane olacağım’ diyebilmesine de şaşırılmamalıdır hiçbir zaman.
Queen öncesi müzikal deneyimlerini paylaşan arkadaşlarının, gruplarının ismini Wreckage olarak değiştirirken yaşadıkları süreç bir küçük anıdan çok daha fazlasını anlatıyor.Grubun tüm üyelerini tek tek arar ve hepsine diğerleri ile konuştum grubun ismini Wreckage olarak değiştirdim hepsi de kabul ettiler,bir sen kaldın der Freddie.Ertesi sabah yaşanılan şaşkınlık ve ardından gelen umursamazlıktır Queen’in doğmasına yardımcı olan.Çoğu insanın Brian,Roger ve John’u yani Queen’in diğer üyelerini sadece ‘çok şanslı’ görmelerinin anlamsızlığı da burada kendini gösterir işte.Sahi Brian May de kim? Geçenlerde Kraliçenin dediği gibi bir kim mi sadece?
Brian May
Spekülasyon yaratmaksızın popüler olabilmek.Glam Rock’ın son hızla ilerlediği bir dönemde başlayan müzikal kariyerinde hiçbir zaman bu tarz davranışlar da bulunmamıştı ki May.Bu bağlamda kraliçenin Brian May’in bulunduğu bir ortamda Elton John’dan başka kimseyi tanımadığını söylemesine şaşılmamalı.
Aldığı fizik eğitimine istinaden hayatını kazanma yolundan memnun her insana sorulan müzisyen olmasanız ne olurdunuz türünde bir soruya yine bir soru ile cevap verir May:Gitarım nerede? Freddie Mercury için düzülen methiyeler Mercury’nin geçmişini bilmeden nasıl anlamsız kalıyorsa,Brian May’in farklılığını ismine salt en iyi gitaristler listelerinde yer vererek anlatmak da May için benzer bir duyguyu yaratıyor.Sözüm ona Rock müzik çalışan işçi sınıfı çocuklarının müziği iken, eğitimini aldığı elektronik ve fizik bilgilerini kullanarak bir gitar geliştirme düşüncesi hangi pazarlama tekniği ile uyumlaştırılabilirdi ki? Rock n Roll’un bir ruhu vardı ama dünyaya da bir kere geliniyordu (!) Müzik adına yeni bir şeyler üretebilmek, mükemmel olanı yakalayabilmek için bir gitar üzerinde günlerce çalışmak da neyin nesiydi? Rock n Roll müzik artık uyuşturucu ve intihar değil miydi sadece? Müzik kimin umurunda idi?
Kurduğu gruba sonradan katılan bir bireyin ( Mercury) görüşlerine hep saygı duymuştu May.1974 yılında Queen’in bir yıla kadar dağılacağı kehanetinde bulunan basın,1976’daki A Day At The Races albümünün ardından May ile Mercury arasında ki kıskançlık krizinin grubu dağılma noktasına getirdiğinden dem vuruyordu.Yeni albümden çıkan ilk single’da May ile Mercury ‘den birer şarkının (We Will Rock You&We Are The Champions) yer alması ise kimileri için hüzün kaynağı olmuştu. Bunun gibi birçok suni gündem yaratılacaktı.Belki de basına kalsa Queen her iki yılda dağılıp bir araya gelecekti? Mercury’nin ardından No One But You derken May ne yazılabilirdi ki artık?
Queen’i tanımaya çalışırken grubun 1973 yılında yayımlanan ilk albümü Queen I' in açılış kaydı olan Keep Yourself Alive’in girişindeki gitar tınısı Brian May’in üzerinde uzun zaman mükemmeli yakalayabilme adına çalıştığı Red Special'in kulaklarda bıraktığı ilk tadı yaratabildiği için ayrı bir öneme sahiptir.Bu şarkı artık hiçbir grubun yakalayamayacağı başarıların altında sadece müzikal kimliğin yatacağının açıkça habercisi olmaktadır.Daha önceki bütün müzikal üretimlerden farklı yepyeni bir dünyanın açılışının habercisi. Queen’in Freddie Mercury’nin ölümünün ardından, The Show Must Go On şarkısının yeniden yayımlanan kaydının diğer yüzünde Keep Yourself Alive parçasına yer verilmesi grubun tüm hikayesini bu bağlamda çok güzel özetleyebilmektedir son kertede.Keep Yourself Alive'de nasıl yalnızca coşku ile çalmadı ise gitarını May,The Show Must Go On’da da salt bir hüzün değildir sololarında yankılanmış olan.
Şimdiki zamanın oyuncağı hip –hop’a 60’lı ve 70’li yılların Rock n Roll’ unun muhalif geleneğini devam ettirme misyonunu yükleyenlerin Brian May’ in ve grubun diğer üyelerinin müziğe bakış açılarıyla şekillenen Queen olgusundan alacakları dersler durmakta yanı başlarında.Kazanılan paraların karşılığında gençlere hediye edilen,yine uyuşturucu tüketimi ve intiharlar.Kafalarını farklı sallıyor artık genç müzik dinleyicisi, karalara bürünerek protest kimliklerini dışa vurmuyor sıcak yaz günlerinde.Değişen muhalefet anlayışımız ve sosyal bilincimiz bundan ibaret şimdilerde.Bu Brian May de çekilsin bir kenara dinlensin artık.Nedir öyle hala solo çalışmalar, AİDS’le savaş konserleri.Bir de yanında Roger Taylor. O da aynı şekilde…
Roger Taylor
Çoğu rock müzik grubu en verimli dönemlerinde grup üyeleri arasında çıkan kişisel anlaşmazlıklarla dağılırken, Queen’in her bir üyesi solo çalışmalarına devam ederken gösterdiği muhteşem performansa şaşırılmalı mıdır? Grubun bateristi Roger Meddows Taylor’un kimilerince işi daha da ileri götürüp bir başka grup kurup,vokalistlik yapmasına ne demeli? 1982 yılında yayınlanan Hot Space albümünün yarattığı dalgalanma ve ardından Taylor’un kişisel denemeleri 1974 yılında Queen’in bir yıl içinde tarihe gömüleceği kehanetinde bulunan basın için kaçınılmaz bir fırsat olacaktı.Grubun kuruluş aşamasında yaşadığı deneyimleri ve grubun ilk albümlerinden itibaren gelişimi izlenebilecek soundunu yakalayabilenlerce hiçbir zaman dağılma haberleri ciddiyet kazanmayacaktı.
1973 tarihli ilk yayınlanan albümlerinde yer alan My Fairy King parçasının salt sözleri incelendiğinde sıradan bir Glam Rock dönemi şarkısı olduğu yorumu yapılabilir.Grubun baş vokalisti Freddie Mercury’nin müzik tarihindeki vokal performansına bugün bile hala yaklaşılamazken,Queen vokal görüntüsünü hiçbir dönemde salt Mercury’e endekslememişti.Sözü edilen parçada vokalde Roger Taylor ile Freddie Mercury’nin, parçanın finalinde de tüm üyelerin birlikte gösterdiği mükemmel enstrümantal performans Queen’in daha ilk albümde bir grup olma olgusunu yakaladığını çok iyi anlatmaktadır.Bu bağlamda böyle bir olgunluk, Queen tarihinin en büyük kilometre taşlarından Bohemian Rhapsody’deki Roger Taylor’un geri vokaldeki, grubun da bütündeki göstermiş olduğu başarının bir anda ortaya çıkan ve tekrarlanamayacak bir nitelik taşımadığını anlatır.Çünkü Bohemian Rhapsody Queen’in ilk albümü ile başlayan, Queen II ile belirginleşen bir müzikal evrimin zirve noktasıdır.Taylor’un da salt bir bateristten öteliği,Bohemian Rhapsody’den sadece bir yıl sonra yayınlanan bir başka Queen klasiği Somebody To Love’dan son albümdeki Innuendo’ya kadar devam vokal gücü ile kendini gösterir.
Rock n Roll tarihinde bir çok grup için bateristler misafir sanatçıdan farksız, grupların en çok değişen üyeleri idi.Konserlerde seyirciler arasından ikame olanlarının varlığı da bir başka altı çizilmesi gereken.Sürekli sirkülasyonunun yaşandığı bir ego tatmin alanı grup yığını ve Queen.Taylor’un Queen’e verdiklerini yorumlayamayanların müzikteki ortak üretim bilincinin en iyi taşıyan grubu dağıtmayı seçmeleri ironik.
1971 yılında sıra dışı bir hayat serüveni ile beslenmiş bir Zanzibarlı, gitarını kendi imal edecek kadar rock müziğe aşık bir fizikçi ve hayatı boyunca bir rock n roll starı olmayı hayal eden bir diş fakültesi öğrencisi bir araya gelmişti.İhtiyaçları olan bir bas gitaristti.Artık bir grup olmak için herhangi birisi yeterli miydi?
John Deacon
Bir bas gitarist belirlemek ve artık stüdyoya girip nihayetinde ilk albümlerini çıkarmak.Queen’in bas gitaristleri olarak John Deacon’ı belirleyene dek otuz kişiyi eledikleri bilinmekte..Deacon’ın da grubun tam aradığı kişi olduğunu ve müzik tarihine geçecek kadar iyi bir müzisyen olup olmadığını kanıtlaması ise uzun sürmemekte.
John Deacon’ın Queen’in ilk iki albümünde bütün üyelerin parçaları yer alırken sözlerini yazdığı hiçbir kayıta rastlanmaması ve konserlerdeki misafir sanatçı edası grubun üretimine katılmadan tüketime eşit oranda katıldığını akla getirebilirdi.Mercury’nin konserlerdeki agresif ve şova yönelik kimliği, May’in gitardaki tatmin olmaz deneysel yönü ve Taylor’un Mercury’i desteklemek için çizdiği görüntü.Queen’in dördüncü üyesi’nin her üyeden farklı olması gereken yönü:İçe kapanık, melankolik ama işini bilen bir bas gitarist kimliği.Deacon gerçekten her zaman sadece olduğu gibi görünüp, bildiği gibi çalışarak gruba otuz kişiden farklı olarak neden katılmayı hak ettiğini göstermiştir hep.Konserlerdeki sakin görünümü Mercury’nin daha rahat öne çıkmasını sağlamış, ilerleyen albümlerdeki duygu yönü ön plana çıkan hep bir insana dair hikayelerin anlatıldığı şarkıları ise grubun kitleler ile daha rahat sıcak ilişki kurmasına yardımcı olmuştur.Misfire ile başlayan katkısı, You’re My Best Friend, Spread Your Wings, Another One Bites The Dust, I Want To Break Free gibi Queen klasikleri ile gruba en son katılan birey olarak aidiyetini kanıtlamakta da zorlanmadığını göstermiştir.Deacon şarkılarının hepsini, grubun her üyesi çoğunlukla kendi şarkılarını kendileri seslendirirken vokal yönü olmadığını belirterek Mercury’nin muhteşem yorumuna bırakmıştır.Duygusal yönü ağır basan dinleyen de birebir yaşanmışlık hissi yaratan Deacon şarkılarının da Mercury tarafından her zaman daha içten söylendiği kanısı uyanmıştır bende hep.
Mercury’nin ölümünün ardından Queen’i genç müzik dinleyicisine tanıtmak için Roger Taylor ile Brian May çalışmaya devam ederken Deacon’ın sessiz sedasız köşesine çekilmesi kendisini anarken salt bir müzisyen emeklisi nitelemesini kullanmayı mı gerektirir? Bir şarkı ile meşhur olup müziğe hiçbir katkı sağlamayan boy&girl bandler şimdiki zamanlığında büyüyen genç neslin bu grupların yeterli maddi birikimi sağladıktan sonra dağılmalarının ardından gözyaşı dökerken, hep birer insan hikayelerinin yer aldığı Deacon şarkılarının Mercury’nin ölümü ile bir nevi hayat bulduklarını fark etmeleri bu bağlamda çok zor.
Birer mit haline gelen müzik gruplarının ardından konuşurken sadece rakamsal veriler kullanmayıp gruptaki müzisyenlerin birer insan olduğunu gözardı etmeden hatırlamaya değer verecek bir yazı dizisinin dört insanı anlattıktan sonra müzikal kariyere dönüşmesinin daha anlamlı olduğunu düşündüm. Artık sıra üç döneme ayrılmış bir Queen anlatısına gelebilir.